Pandemia COVID-19
W marcu 2020 roku rozpoczęła się pandemia wirusa COVID-19, która zmieniła sposób funkcjonowania całego świata. Jako ludzie i całe społeczeństwa stanęliśmy w obliczu śmiertelnego zagrożenia, które nie może się równać z żadnym zagrożeniem biologicznym znanym nam z naszego dotychczasowego życia. Do końca listopada 2021 z powodu infekcji COVID-19 zmarło już ponad 5.200.000 osób na całym świecie, w tym ponad 83.000 osób tylko w Polsce.
Hematoonkologia a COVID-19
Badania wskazują przy tym jednoznacznie, że pacjenci chorujący na choroby nowotworowe, a szczególnie nowotwory hematologiczne – w tym na chłoniaki – są w grupie szczególnego ryzyka ciężkiego przebiegu infekcji spowodowanej COVID-19. Dodatkowo, u pacjentów w trakcie leczenia z powodu nowotworu układu chłonnego lub też tuż po jego zakończeniu, szansa zakażenia się wirusem COVID-19 i ryzyko ciężkiego przebiegu infekcji (z hospitalizacją włącznie) są znacząco wyższe niż u osób zdrowych. Wspomniane ryzyko wzrasta wraz z wiekiem chorego. Dla pacjentów z chłoniakiem są to więc szczególnie ciężkie czasy – poza zagrożeniem wynikającym wprost z zachorowania na chłoniaka, kolejnym, ogromnym niebezpieczeństwem jest infekcja koronawirusem. Niektóre badania wskazują, że u pacjentów z nowotworem hematologicznym oraz infekcją COVID-19 ryzyko śmierci jest aż 40-krotnie większe w porównaniu z pacjentami z nowotworem hematologicznym, ale bez współwystępującej infekcji COVID-19.
Szczepienia przeciw COVID-19
Na szczęście istnieją sposoby, które pozwalają zmniejszyć to ryzyko. Podstawowe, obowiązujące w pandemii zalecenia dystansu społecznego, higieny rąk oraz noszenia maseczek zasłaniających usta i nos to podstawowe metody zapobiegające zakażeniu. Niebagatelną bronią XXI wieku są szczepionki, już teraz ratujące życia tych osób, które poddały się pełnemu cyklowi szczepienia. Według badań szczepienie przeciwko COVID-19 jest skuteczne również u pacjentów chorujących na nowotwór, także w trakcie leczenia onkologicznego. Choć część osób chorujących na nowotwór hematologiczny może słabiej odpowiadać na szczepienie, to jednak większości pacjentów odnosi korzyść ze szczepienia i dlatego nie należy opóźniać jego rozpoczęcia oraz podania kolejnych dawek. Dodatkowo, u pacjentów onkologicznych szczepienie trzecią, przypominającą dawką również powoduje zwiększenie poziomu odporności i zmniejsza szansę na ciężki przebieg choroby. Warto pamiętać, że w razie wątpliwości związanych z przyjęciem szczepionki przeciwko COVID-19, najlepszym pomysłem jest konsultacja ze swoim lekarzem prowadzącym.
Istotnym jest także fakt, że COVID-19 to choroba infekcyjna, którą zakażamy się przez kontakt z innymi ludźmi. Nie wystarczy więc, aby zaszczepiony był tylko pacjent chorujący na chłoniaka. Równie istotne jest zabezpieczenie osób z jego otoczenia, aby najbliżsi mogli ofiarować swoją pomoc i wsparcie, nie zaś śmiertelną infekcję. Bardzo ważne jest zatem, aby o poziom swojej odporności zadbał nie tylko pacjent, lecz także jego bliscy, opiekunowie oraz osoby z bliskiego kontaktu.
Szczepienie przeciw grypie
Choć COVID-19 to obecnie szczególnie duże zagrożenie, nie można zapomnieć, że istnieją także inne choroby infekcyjne. Na sezon zimowy przypada szczyt zachorowalności na grypę – poważną chorobę, przeciwko której także można się zabezpieczyć. W roku 2021 Ministerstwo Zdrowia przygotowało darmowe szczepienia przeciwko grypie dla wszystkich osób pełnoletnich – to świetna okazja, aby zadbać o swoje bezpieczeństwo. Obecnie szczepienie przeciwko COVID-19 oraz grypie może być podane na jednej wizycie lekarskiej.
Nie warto zwlekać z zabezpieczeniem siebie oraz swoich bliskich przed konsekwencjami śmiertelnej infekcji. Pandemia COVID-19 jest wciąż w natarciu, dlatego tak kluczowe jest zadbanie o zdrowie swoje i swoich najbliższych, oraz stosowanie się do zaleceń obowiązujących w pandemii. Szczepienia ochronne są najskuteczniejszą metodą walki z chorobami infekcyjnymi, takimi jak COVID-19 czy grypa.
Źródła:
WHO Coronavirus (COVID-19) Dashboard, https://covid19.who.int [dostęp: 01.12.2021]
Passamonti F, Cattaneo C, Arcaini L et al., Clinical characteristics and risk factors associated with COVID-19 severity in patients with haematological malignancies in Italy: a retrospective, multicentre, cohort study. Lancet Haematol. 2020, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7426107/
Lee LYW, Cazier JB, Starkey T, et al. COVID-19 prevalence and mortality in patients with cancer and the effect of primary tumour subtype and patient demographics: a prospective cohort study. Lancet Oncol. 2020, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7444972/
COVID-19 Vaccination in Cancer Patients: ESMO Statements, https://www.esmo.org/covid-19-and-cancer [dostęp: 01.12.2021]
Maneikis K, Šablauskas K, Ringelevičiūtė U, et al. Immunogenicity of the BNT162b2 COVID-19 mRNA vaccine and early clinical outcomes in patients with haematological malignancies in Lithuania: a national prospective cohort study. Lancet Haematol. 2021, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8253543/
Szczepienie przeciw COVID-19 u pacjentów onkologicznych, https://www.zwrotnikraka.pl/szczepienie-przeciw-covid-19…/ [dostęp: 01.12.2021]
Rusza akcja bezpłatnych szczepień przeciw grypie dla wszystkich pełnoletnich, https://www.gov.pl/…/rusza-akcja-bezplatnych-szczepien… [dostęp: 01.12.2021]
Autor tekstu: Karol Miklusiak