Krwiodawstwo

Kto może oddać krew lub jej składniki?

Pamiętaj!!! Oddawanie krwi jest zabiegiem całkowicie bezpiecznym dla DAWCY. W trakcie pobierania krwi stosuje się wyłącznie sprzęt jednorazowego użytku. Pamiętaj: TWOJA KREW TO DAR ŻYCIA!!!

O wszelkich wątpliwościach dotyczących swojego zdrowia należy poinformować lekarza kwalifikującego do oddania krwi, a także oddać mu osobiście wypełniony KWESTIONARIUSZ DLA KRWIODAWCY, zawierający pytania o przeszłość chorobową oraz prowadzony tryb życia kwalifikowanego DWACY.

Zawsze należy mieć przy sobie dokument ze zdjęciem potwierdzający tożsamość i numer PESEL (dowód osobisty, legitymację studencką, prawo jazdy, paszport, w przypadku dawcy wielokrotnego – legitymację Honorowego Dawcy Krwi). W przypadku osób, które nie mają nadanego numeru pesel (obcokrajowcy) – serię, numer oraz rodzaj dokumentu stwierdzającego tożsamość oraz znajomość języka polskiego w mowie i piśmie umożliwiająca samodzielne przeczytanie, zrozumienie i wypełnienie kwestionariusza.

Krew lub jej składniki możesz oddać jeśli:

•  jesteś w wieku 18-65 lat
•  ważysz powyżej 50 kg, a twoje BMI zawiera się w przedziale 18,5 – 35
•  w ciągu ostatnich 6 miesięcy nie miałeś wykonanego zabiegu operacyjnego, tatuażu, przekłucia uszu lub innych części ciała
•  DODATKOWE WYMOGI WYNIKAJĄCE Z PANDEMII KORONAWIRUSA: w ostatnim czasie nie przebywałeś poza granicami naszego państwa i nie miałeś kontaktu z osobą chorą na Covid-19 lub objętą kwarantanną!

Każdy, kto zgłasza się do oddania krwi powinien być zdrowy, wypoczęty, wyspany oraz po spożyciu lekkostrawnego i niskokalorycznego posiłku i wypiciu około 1,5 litra płynów w ciągu 24 godzin przed oddaniem krwi.

*** Osoby wykonujące takie zawody jak: pilot, maszynista, kierowca autobusu, operator dźwigu, oraz pracujące na wysokości, uprawiające wspinaczkę, głębokie nurkowanie mogą powrócić do tych zajęć nie wcześniej niż 12godz. po oddaniu krwi.

BARDZO WAŻNE !

•  nie oddawaj krwi na czczo lub poinformuj o tym lekarza,
•  unikaj pożywienia bogatego w tłuszcze, zwłaszcza w godzinach poprzedzających pobranie krwi,
•  nie spożywaj alkoholu co najmniej 24 godziny przed oddaniem krwi.

Po oddaniu krwi otrzymasz:

*poczęstunek regeneracyjny

*zwolnienie z pracy w dniu oddania krwi

*legitymację HDK PCK

*bezpłatne wyniki badań: grupy krwi, morfologii, ALAT, testu w kierunku kiły oraz na obecność antygenu HBs, DNA-HBV, przeciwciał anty HCV, RNA HCV, przeciwciał anty HIV, RNA HIV

Tekst opracowany przez dr Agnieszkę Kunicką-Sporek.

Kto nie może oddać krwi?

Na krwiodawców nie kwalifikują się osoby:

• które chorowały na wirusowe zapalenie wątroby (tzw. żółtaczkę zakaźną),
• nosiciele wirusa HIV,
• chorzy na AIDS,
• narkomanii,
• z potwierdzoną kiłą – zarówno postacią wrodzoną jak i nabytą, niezależnie od czasu trwania choroby,
• mające kontakty seksualne z wieloma partnerami lub partnerkami, szczególnie znanymi od niedawna,
• leczone ludzkim hormonem wzrostu,
• po przeszczepie rogówki,
• biorcy ksenoprzeszczepów (przeszczep tkanek odzwierzęcych),
• posiadające w rodzinie chorego na chorobę Creutzfeldta-Jakoba,
• przebywające powyżej pół roku w latach 01.01.1980 – 31.12.1996 w Wielkiej Brytanii, Francji i Irlandii, -osoby pracujące w oddziałach chorób zakaźnych,
• posiadające w rodzinie chorego na chorobę Creutzfeldta-Jakoba.

Dyskwalifikacją STAŁĄ objęte są również osoby:

• z chorobami krwi i układu krwiotwórczego,
• ze skłonnością do patologicznych krwawień,
• z nawracającymi omdleniami i napadami drgawkowymi,
• z chorobami nowotworowymi,
• z chorobami tropikalnymi,
• z chorobami psychicznymi,
• z chorobą alkoholową,
• nadużywające leków psychoaktywnych i po leczeniu odwykowym.

Dawcami krwi nie powinny być osoby z aktywną lub przebytą poważną chorobą:

• układu krążenia (np. wady serca, choroba wieńcowa, stan po zawale serca, zaburzenia rytmu, zapalenia serca, niewydolność krążenia, miażdżyca znacznego stopnia, stan po udarze mózgu, choroby tętnic, nawracające zapalenia żył),
• układu nerwowego (np. padaczka, nerwica wegetatywna, organiczne schorzenia układu nerwowego, a także wtedy, gdy prowadzone jest leczenie w poradni specjalistycznej lub przyznana jest renta inwalidzka),
• układu pokarmowego (np. przewlekłe biegunki, ostre i przewlekłe choroby wątroby, stan po resekcji żołądka),
• układu oddechowego (np. czynna astma oskrzelowa, czynna gruźlica),
• układu moczowego i płciowego (z wyjątkiem kamicy nerkowej),
• skóry (np. łuszczyca, sklerodermia),
• układu immunologicznego, a także dawcy uodparniani krwinkami czerwonymi,
• układu endokrynnego (np. cukrzyca, choroby tarczycy),
• tkanki łącznej, chorobami układowymi jak np. kolagenozy.

Dyskwalifikacja CZASOWA obejmuje między innymi osoby:

• które miały kontakt z zakaźnie chorym lub przebyły ostrą chorobę zakaźną,
• po szczepieniach ochronnych,
• 7 dni po małym zabiegu chirurgicznym jeśli nie było powikłań (usunięcie zęba, leczenie kanałowe itp. uważa się za małe zabiegi chirurgiczne),
• w ciąży i w czasie karmienia piersią,
• po porodzie, po poronieniu,
• w trakcie miesiączki, 
• nie można oddawać krwi będąc pod wpływem alkoholu, narkotyków oraz w stanie nadmiernego pobudzenia nerwowego. Po wypiciu alkoholu krew można oddać najwcześniej po upływie czterech dni.       
• przez cały okres stosowania leków i na czas po odstawieniu leku zależny od jego rodzaju (konieczna konsultacja z lekarzem Działu Dawców), z wyjątkiem witamin, doustnych środków antykoncepcyjnych oraz leków hormonalnych stosowanych w okresie menopauzy; 2 tygodnie od zakończenia leczenia antybiotykami; 3 dni po przyjęciu aspiryny i innych leków zawierających kwas acetylosalicylowy (sachol, scorbolamid, acard, polocard itp.),
• nadciśnienie tętnicze nie pozwala na oddawanie krwi jeżeli wartości ciśnienia przekraczają granice 180/100 mmHg z tym, że lekarz może wyrazić zgodę na oddawanie krwi przez osoby przyjmujące leki obniżające ciśnienie (z wyjątkiem beta-blokerów) pod warunkiem normalizacji ciśnienia tętniczego krwi.

Nie można oddawać krwi w ciągu 6 miesięcy:

• po dużym zabiegu operacyjnym,
• po przetoczeniu krwi,
• po wykonaniu tatuażu,
• przekłuciu różnych części ciała,
• akupunkturze,
• depilacji kosmetycznej,
• zabiegach diagnostycznych (np. gastroskopii),
• po pobycie w krajach Afryki Środkowej, Zachodniej i Tajlandii oraz na terenach endemicznego występowania malarii lub innych chorób tropikalnych,
• po pobycie w zakładzie karnym.

Twoja krew zostanie zbadana, aby stwierdzić, czy nie jesteś zakażony/a kiłą, HIV, żółtaczką zakaźną B lub C. Jeśli test wypadnie dodatnio, nie zostanie przetoczona. Jednak przy każdej infekcji pomiędzy momentem zakażenia i chwilą, gdy staje się możliwe wykrycie go drogą badań laboratoryjnych, upływa pewien czas. W tym okresie w żadnym przypadku nie wolno oddawać krwi, ponieważ może być źródłem zakażenia, chociaż testy laboratoryjne są jeszcze ujemne. Nie oddawaj więc krwi, jeżeli przez ryzykowne kontakty lub zachowania naraziłeś/aś się na niebezpieczeństwo. Liczymy na Twoją uczciwość i prawdomówność.

Opracowano na podstawie informacji Regionalnego Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa w Krakowie http://rckik.krakow.pl

Tekst opracowany przez dr Agnieszkę Kunicką-Sporek.